Combo 4 tuyển tập thơ hay nhất: Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh - Czeslaw Milosz - Wislawa Szymborska

Wislawa Szymborska sinh năm 1923 và mất năm 2012, bà được mệnh danh là “Mozart của thơ”. Bà bắt đầu sáng tác thơ vào năm 1945 và ra mắt tập thơ đầu tiên vào năm 1952 mang tên Dlatego żyjemy (Vì lẽ này chúng ta đang sống). Năm 1996, bà được trao giải Nobel Văn học cho những tác phẩm thơ ca giàu chất liệu hiện thực của mình.

Thơ W.Szymborska được dịch ra nhiều ngôn ngữ trên thế giới, đăng rải rác trên các ấn phẩm văn học ở Việt Nam từ nhiều năm nay. Đây là lần thứ 2, Nhà xuất bản Hội Nhà văn Việt Nam ấn hành tuyển thơ của bà. Trước đó, năm 1997, một tuyển thơ của W.Szymborska đã được Đại sứ, nhà thơ Tạ Minh Châu dịch sang tiếng Việt từ nguyên bản tiếng Ba Lan với 75 bài.

Người tuyển chọn, dịch và thực hiện cuốn sách "Wislawa Szymborska - Thơ chọn lọc" là nhà thơ Tạ Minh Châu. Nhà thơ có một nửa thế kỷ học tập, sống và làm việc tại Ba Lan; ông cũng từng là Đại sứ Việt Nam tại Ba Lan. Trong tuyển thơ lần này, dịch giả Tạ Minh Châu giới thiệu với độc giả Việt Nam 119 bài thơ được tuyển chọn từ hơn 200 bài thơ của nhà thơ W.Szymborska. Đặc biệt, dù chưa một lần đến Việt Nam, nhưng tình cảm của bà dành cho Việt Nam, nhất là những người mẹ Việt Nam chịu nhiều đau thương mất mát trong chiến tranh đã được thể hiện xúc động trong hai bài thơ “Việt Nam” và “Lá chắn”./.

Phố Descarters là hợp tuyển những bài thơ tiêu biểu cho phong cách của nhà thơ Czeslaw Milosz, được dịch giả Tạ Minh Châu dành nhiều thời gian đọc và tuyển dịch. Là người từng gắn bó lâu dài với đất nước Ba Lan và có niềm kính ngưỡng với nhà thơ đoạt giải Nobel, dịch giả Tạ Minh Châu đã dành nhiều tâm huyết để chọn dịch các tác phẩm của nhà thơ đến với độc giả Việt Nam

Chia sẻ về Tuyển tập thơ Phố Descartes, nhà thơ Tạ Minh Châu cho biết: “Tôi phải đọc gần 1000 bài thơ của Czeslaw Milosz để thấu hiểu ông và chọn ra gần 100 bài để dịch, giới thiệu với bạn đọc Việt Nam, đối với tôi thực sự là một thách thức không nhỏ. Với tình yêu của mình dành cho tác giả, tôi muốn độc giả nước nhà có cơ hội hiểu hơn về văn học, con người và đất nước Ba Lan, một đất nước tươi đẹp, giàu truyền thống mà tôi có cơ duyên gần 20 năm gắn bó”.

Thơ Lưu Quang Vũ - Gió và tình yêu thổi trên đất nước tô

Lưu Quang Vũ mở đầu sự nghiệp cầm bút của mình bằng thơ. Đó là phần "Hương cây" trong tập "Hương cây- Bếp lửa" in chung với Bằng Việt năm 1968. Ngay từ khi mới ra đời, tập thơ đã chiếm được rất nhiều cảm tình của bạn đọc trong và ngoài giới, cái tên "Lưu Quang Vũ" lập tức thu hút sự chú ý của các nhà phê bình danh tiếng. Hoài Thanh bằng một dự cảm tinh tường đã gọi anh là "một cây bút nhiều triển vọng" và thơ anh "là một tiếng nói nhỏ nhẹ mà sâu". Lê Đình Kỵ với sự nhạy cảm sắc sảo của một cây bút phê bình thơ tài hoa đã nhận ra rằng "Thơ Lưu Quang Vũ có một điệu tâm hồn riêng". Nội lực và sức sáng tạo dồi dào của anh tiếp tục được bộc lộ qua "Mây trắng của đời tôi" (1989) và "Bầy ong trong đêm sâu" (1993)- hai tập thơ xuất bản sau khi anh đã qua đời. Với hành trình sáng tác hơn 20 năm, khoảng thời gian chưa dài nhưng Lưu Quang Vũ thực sự đã là một thi sĩ tài năng, một cá tính thơ độc đáo trong dòng thơ Việt Nam hiện đại nửa cuối thế kỷ 20.

Cũng như nhiều nhà thơ cùng thế hệ, những vần thơ đầu tay của Lưu Quang Vũ là tiếng nói tha thiết yêu quê hương và gửi trao tin cậy trước cuộc đời. Có khác chăng, ở anh, tiếng thơ ấy được cất lên với cung bậc trầm lắng và da diết hơn:

"Sao tên sông lại là Thương

Để cho lòng anh nhớ"

Đi từ những gì gần gũi thân thương nhất để viết về quê hương, đất nước- một chủ đề lớn của thơ ca cách mạng nói chung và thơ chống Mỹ nói riêng- Lưu Quang Vũ ngay từ đầu đã tạo được dấu ấn về một lối viết tài hoa, nồng nàn cảm xúc. Thiên nhiên trong "Hương cây" thấm đẫm hương sắc hoa trái cỏ cây của một xứ sở "hoa tươi nắng đẹp". Thiên nhiên ấy đồng nghĩa với quê hương- đất nước. Nếu coi độ tinh nhạy của trực giác, khả năng nắm bắt hương thơm, màu sắc, âm thanh là những phẩm chất tiền sáng tạo thì Lưu Quang Vũ đã có được một bản tính thi sĩ bẩm sinh. Trong những ngày đánh Mỹ, trên những chặng đường hành quân, cảm xúc của anh vẫn thiên về việc đi tìm chất thơ qua hương vị đất đai, sông nước, hoa lá quê nhà:

"Thoảng mùi hoa thiên lý cửa nhà ai

Một tiếng chim khuya gọi mùa vải đỏ

Nghe đất thở luống cày hồn hậu lạ

Ta muốn thành hạt cốm uống hương đêm"

Phải yêu lắm cảnh sắc thiên nhiên đất nước mình, Lưu Quang Vũ mới viết nên những câu thơ đậm đà bản sắc Việt Nam qua một hình tượng thời gian tươi tắn và sinh động:

"Tháng bảy mưa nhiều

Tháng tám sen tàn bưởi chín

Chim ngói bay về bịn rịn

Tháng chín lúa trổ đòng đòng

Trời thu hương cốm mát trong"

Hình hài đất nước hiện lên trong thơ anh qua một dòng sông Thương "nước chảy đôi dòng" "thơm ngát mật hương mùa hạ", một phố huyện "bồi hồi bao kỷ niệm", một thôn Chu Hưng "trăng sao rơi đầy giếng/ Nằm giữa bốn bề rừng rậm nứa lao " Song lung linh và sống động nhất vẫn là Hà Nội, trái tim của Tổ quốc, thủ đô của "niềm tin yêu và hy vọng" chung cho tất cả mọi người và của riêng anh:

"Trong thành phố có một vườn cây mát

Trong triệu người có em của

Vườn em là nơi đọng gió trời xa

Hoa tím chim kêu bàng thưa lá nắng

Con nhện đi về giăng tơ trắng

Trái tròn căng mập nhựa sinh sôi"